کد مطلب:26894 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:26

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

آيا در صورتي كه مسلماني به هر دليلي دين ديگري غير از اسلام انتخاب بكند، در اين صورت حكم كافر را دارد و به طور كلي آيا همه غير مسلمانان كافر هستند؟

ارتداد در لغت، به معناي بازگشتن است و در اصطلاح، به معناي خروج فرد مسلمان از دين اسلام(قاموس قرآن، سيد علي اكبر قرشي، ج 3، ص 79، دار الكتب الاسلاميه.) و برگشتن از ايمان به كفر است. اين اصطلاح، در آياتي از قرآن به كار رفته است; از جمله، آية 54 سوره مائده كه ميفرمايد: يَـَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ مَنْ يَرْتَدَّ مِنكُمْ عَن دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ...; اي كساني كه ايمان آوردهايد، هر كس از شما از آيين خود باز گردد (به خدا زياني نميرساند) خداوند جمعيتي را ميآورد كه آنها را دوست دارد و آنان (نيز) او را دوست دارند....

و نيز در آية 217 سورة بقره ميفرمايد: وَمَن يَرْتَدِدْ مِنْكُمْ عَن دِينِهِ فَيَمُتْ وَهُوَ كَافِرٌ فَأُوْلَـََّئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَـَلُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالاْ ئَخِرَةِ وَأُولَـََّئِكَ أَصْحَـَبُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَـَلِدُونَ; يعني كسي كه از آيينش برگردد و در حال كفر بميرد، تمام اعمال نيك (گذشته) او در دنيا و آخرت، بر باد ميرود، و آنان اهل دوزخند و هميشه در آن خواهند بود.

اسلام در مورد كساني كه ايمان آوردند و سپس عدول ميكنند و به سوي كفر روي ميآورند، بسيار سختگير است; چرا كه اين عمل، موجب تزلزل جامعة اسلامي ميگردد و نوعي قيام بر ضدّ حكومت اسلامي محسوب ميشود و غالباً دليل بر سوء نيّت است.

حكم سياسي مرتد براي آنها كه از محتواي آن آگاه نيستند، ممكن است يك نوع خشونت و تحميل عقيده و سلب آزادي انديشه تلقي گردد; ولي اگر به اين واقعيت توجه كنيم كه اين احكام مربوط به كسي نيست كه اعتقادي در درون دارد و در تمام اظهار آن بر نيامده، بلكه تنها كسي را شامل ميشود كه به اظهار يا تبليغ بپردازد و ارتداد او ناشي از شبهات نباشد، روشن ميشود كه اين خشونت بي دليل نيست و با مسئلة آزادي انديشه نيز منافات ندارد;(الميزان، علامه طباطبايي;، ترجمه موسوي همداني، ج 6، ص 623 .) البته ناگفته نماند كه هر فرد، قبل از پذيرفتن دين اسلام آزاد است، فكر كند و بر اساس آن اقدام نمايد و اگر كسي نخواهد به دين اسلام بگرايد، به هيچ وجه مورد ستم و جبر قرار نميگيرد; ولي اگر به آيين اسلام گرويد، آن گاه حكم مذكور گريبان گير او خواهد بود. اين شيوه برخورد در جامعه نيز ملموس است; مثلاً تا شخصي عضو سازماني نشده، كسي متعرض او نيست، ولي وقتي در سازماني عضويت پيدا كرد، در برابر قوانين آن مقيد شده است و همان طور كه از امكانات آن استفاده ميكند، بايد تاوان اعراض را نيز بپردازد; بنابراين قانون اسلام دربارة مرتد، كاملاً عقلايي و متين است و بشر نيز در امور اجتماعي خود به گونههاي مختلف از اين نوع برخوردها دارد.